ЗООФАУНАНИНГ ТУПРОҚДАГИ ФАОЛИЯТИ

Авторы

  • Раҳматуллаев А.Ю
  • Омонова Н.Р
  • Умарова М.Ё

Ключевые слова:

аэрация, геофил, гумус, зооген, копролит, компонент, тўшалма, сапрофит, макрофауна, мегофауна, мезофауна, микрофауна, нанофауна, экскремент.

Аннотация

Ҳозирги вақтда тупроқ зоологияси энг ёш фанлардан ҳисобланади. Аммо ҳайвонларнинг табиатда моддаларнинг даврий айланишидаги аҳамияти XVIII асрдаёқ маълум бўлган. Тупроқ ҳосил бўлиш жараёнида юксак ўсимликлар билан бир қаторда тупроқ юзасида ва унинг ичида ҳаёт кечирадиган ҳайвонлар ҳам катта аҳамиятга эга. Масалан, чувалчанглар озиқланганида ўсимлик қолдиқларини ичаги орқали ўтказиши билан ўсимлик тўқималарини майдалаб юмшатади ва бошқа микроорганизмлар ўзлаштирадиган ҳамда сув ва ҳаво таъсир этадиган ҳолга келтиради. Хайвонлар ўсимлик хазонини ўзлаштириб, тўшалма ҳосил бўлишида ҳам иштирок этади.

Библиографические ссылки

Алимжонов Р.А. Плотность почвенной фауны поливных люцерников на севере Узбекистана // Труды. сектор. Зоология АН Уз ССР.-Ташкент, 1946.- С.41-51.

Атлавините О.П. Влияние дождевых червей на агроценозы.- Вильнюс: Моклас. 1990 – C.5-7.

Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. – М., Университут. 1989. –C. 20-35.

Рахматуллаев, А. Ю., Давронов, Б. О., Норкобилова, З. Б., & Омонова, Н. Р. (2021). Фауна Дождевых Червей В Узбекистана. BARQARORLIK VA YETAKCHI TADQIQOTLAR ONLAYN ILMIY JURNALI, 1(5), 310-314.

Ruyiddinov, A. X. (2022). QASHQADARYO VILOYATI ORNITOFAUNASINING EKOLOGIK XUSUSIYATLARI. O'ZBEKISTONDA FANLARARO INNOVATSIYALAR VA ILMIY TADQIQOTLAR JURNALI, 1(12), 503-506.

Мавлонов О.М., Ахмедов.Г.Х. Тупрок зоологияси. – Тошкент: Университет. 1992. – 78 б.

Рахматуллаев А.Ю., Хамраев А.Ш., Холматов Б.Р. Ўзбекистон ёмғир чувалчанглари. Ўқув услубий қўлланма. Тошкент, 2010. 47 б.

Сатторов Д.С., Мавлонов О.М., Усмонова А.З., Турсунов А.Т. Зоологическая характеристика почв южного Узбекистана Актуальные проблемы комплексного изучения природы и хозяйства южных районов Узбекистана: II-часть – Карши, 1991. C. 78.

Ҳамидов Б., Рахматуллаев А., Рўзиев Б. “Қашқадарё вилоятининг оч-бўз тупроқли ҳудудларида тарқалган лумбрицидлар” // ҚарДУ Хабарлари 2011 йил №1 30-32 бетлар.

Rakhmatullaev A., Gafurova L., Egamberdieva D. Ecology and Role of Earthworms in Productivity of Arid Soil of Uzbekistan. Dynamic soil, dynamic plant. Vermitechnology II. Volume 4, Special Issue 1, 2010. P. 72-75.

Raxmatullayev А.Y. O’zbekiston yomg’ir chuvalchanglar faunasi. Monografiya. “Nasaf” NMIU. Qarshi, 2022. 68 b.

Загрузки

Опубликован

2023-05-13