BUXGALTERIYA HISOBIDA “XARAJAT” VA “TANNARX” TUSHUNCHALARINING MAZMUNI
Keywords:
Xarajat, tannarx, ishlab chiqarish xarajatlari, mahsulot tannarxi, iqtisodiy yondoshuvlar.Abstract
Ushbu maqolada “xarajat”, “tannarx” tushunchalarining mohiyati, o‘zaro bog‘liqligi, farqli xususiyatlari hamda ularga me’yoriy-huquqiy hujjatlar, iqtisodchi olimlar tomonidan berilgan ta’riflar va yondoshuvlarni o‘rganish asosida “xarajat” va “tannarx” tushunchalariga ta’riflar berilgan.
References
O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi (yangi tahriri). 30.12.2019//lex.uz
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999-yil 5-fevraldagi 54-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to‘g‘risida»gi Nizom//lex.uz
O‘zbekiston Respublikasi Buxgalteriya hisobining milliy standarti “Moliyaviy hisobotni tayyorlash va taqdim etish uchun kontseptual asos”(AV 09.09.2016 y. 475-1-son bilan ro‘yxatga olingan).
Alikulov A.I. Xarajatlar hisobi va tahlilining nazariy hamda amaliy masalalari (monografiya). – T.: “Fan va texnologiya”, 2011, - 188 b.
Dusmuratov R.D, Tursunqulova G.B. Tannarx kalkulyatsiyasi. O‘quv qo‘llanma. T.: “Fan va texnologiya” 2022, -24 b.
Dusmuratov R.D, Menglikulov B.Yu. Qishloq xo`jaligida buxgalteriya hisobi va statistika asoslari. T.: “Fan va texnologiya”, 2014. 392 b.
Karimov A., Islomov F., Avloqulov A.. Buxgalteriya hisobi.-T: «Sharq» NMAK, 2004.-93 b.
Ibragimov A.K., Ochilov I., Qo‘ziev I., Rizaev N. Moliyaviy va boshqaruv hisobi./O‘quv qo‘llanma.-T.: “IQTISOD-MOLIYA” 2008. - 444 b.
Керимов В.Е. Учет затрат, калкулирование и бюджетирование в отделных отраслях производственной сферы. - Москва, 2005. - 246 с.
Лунин П.А. Учет затрат и калькулирование себестоимости научно-технической продукции: На примере отрасли “Наука и научное обслуживание”
https://www.dissercat.com/content/uchet-zatrat
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari https://mf.uz/media/file/buh-uchet/2021/msfo_ proekti/26_04_2021/Uzb_GVT_BB2020_IAS01.p df
Махкамбоев A.Т., Абдувохидов Ф.T., Сотиболдиева Д.A., Шодиев Э.T. Калкуляция себестоимости: Учебное пособие. -T: “ILM ZIYO”, 2012. - 208 с.
Носкова Н.Ю. Учет затрат, калкулирование и бюджетирование в различных отраслях производственнной деятельности: Учебное пособие Н.Ю.Носкова. -Уляновск: УГТУ, 2009. - 124 с.
Pardaev A.X., Pardaev B.X. Boshqaruv hisobi. Toshkent – “G‘ofur G‘ulom” -2008. -49 b.
Raximov M.Y., Kalandarova N.N. Moliyaviy tahlil. Darslik.-Toshkent-“IQTISOD-MOLIYA”, 2019-738 b.
Ro‘zmetov B., Bekturdiev O., Yo‘ldasheva Q., Matkarimov S. Tannarx kalkulatsiyasi. Toshkent, “ILM ZIYO”, 2006.-230 b.
Себестоимость / Кузнецов О.В. // Большая российская энциклопедия: [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М.: Большая российская энциклопедия, 2004—2017
Toshnazarova D.S. Xarajatlar va tannarx tushunchasi, ularning mazmuni va tavsifi https://iqtisodiyot.tsue.uz/sites/default/files/maqolalar/4_Toshnazarova.pdf
Титова Е.А. Сущность и содержание статей затрат. г.Воронеж, //АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ЭКОНОМИЧЕСКИХ НАУК. 135-140.
Хасанов Б.А. и др. Калькулирование себестоимости продукции (Учебное пособие). – T.: “Fan va texnologiya”, 2008 г. – 160 с.
Xasanov B.A., G‘aniyev Z.U., Muxammedova D.A. Boshqaruv hisobi ―T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2018. – 23 b.
Xasanov B.A. Boshqaruv hisobi (darslik, 2 nashr). –T.: Cho‘lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2013. – 312 b.
Xasanov B.A., Xashimov A.A. Boshqaruv hisobi. Darslik –Toshkent Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi, 2003. -260 b.
Shodmonov Sh., Rahmatov M. Iqtisodiyot nazariyasi. – T.: “Zamin nashr”, 2021. -856 b. (363 b.)
“O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi Davlat ilmiy nashriyoti Toshkent, 2000. – 392 b.
Что такое себестоимость и как ее рассчитать: типы, виды, структура и формирование себестоимости https://kakzarabativat.ru/nachinayushhim-predprinimatelyam/chto-takoe-sebestoimost-kak-rasschitat/
Журнал “Финансовый директор» //https://www.fd.ru/articles/159104-sebestoimost-tipy-struktura-formirovanie
https://qomus.info/encyclopedia/cat-i/
Eshmuradov, O. T., & Alikulov, A. I. (2022). Evaluation and accounting of material working cash in agroclasters as an object of accounting. Academic research in educational sciences, 3(Speical Issue 1), 102-109.
Eshmuradov, U. T. The methodology of the primary account sales of agricultural products. In CONSTRUCŢII IDENTITARE-LITERATURA SI STUDII CULTURALE (pp. 113-118). Editura Vasiliana’98.
Эшмурадов, У. Т. (2022). СОТИШ ЖАРАЁНЛАРИНИНГ МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТНИНГ ХАЛҚАРО СТАНДАРТЛАРИ БЎЙИЧА ТРАНСФOРМАЦИЯСИ МАСАЛАЛАРИ. Архив научных исследований, 2(1).
Ulugbek, T. E., & Abdimumin, I. A. (2014). Improvement Accounting Of Sales Agricultural Products On Farm Enterprises. SEA-Practical Application of Science, (5), 649-654.
ESHMURADOV, U. T., & ALIKULOV, A. I. (2014). IMPROVEMENT ACCOUNTING OF SALES AGRICULTURAL PRODUCTS ON FARM ENTERPRISES. SEA: Practical Application of Science, 2(3).
Tashmuratovich, E. U. B. (2023). Agroklasterlar sotish jarayonlarida segmentar hisobotlarning ahamiyati. Научный Фокус, 1(7), 790-795.
Olimjonovna, J. R. D., & Tashmuratovich, E. U. B. (2023). AGROKLASTERLARDA KAPITAL SARFLAR HISOBINI TASHKIL ETISHNING NAZARIY ASOSLARI. MASTERS, 1(1), 112-118.
Eshmuradov, U. B. (2023). Sotish jarayonlari hisobini buxgalteriya hisobining xalqaro standartlari asosida takomillashtirish.
Tashmuratovich, E. U. (2023). ACCOUNTING AND AUDIT IMPROVEMENT OF READY SALE PRODUCTS IN AGROCLUSTER. The Journal of Economics, Finance and Innovation, 649-657.
Ortiqaliev, A. B. (2022). CHORVACHILIK YO ‘NALISHIDAGI FERMER XO ‘JALIKLARIDA SOTISH HISOBINI TAKOMILLASHTIRISH. AGROBIOTEXNOLOGIYA VA VETERINARIYA TIBBIYOTI ILMIY JURNALI, 1155-1159.
Olimjanovna, J. D., & Tashmuratovich, E. U. (2024). CONCEPT AND ACCOUNTING OF CAPITAL INVESTMENTS IN AGRICULTURAL CLUSTERS. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(3), 182-188.
Tashmuratovich, E. U. B., & Xaitovich, Y. S. (2024). G ‘ALLACHILIK KLASTERLARIDA TRANSFERT BAHO BELGILASHNI USULLARI TAHLILI. Scientific Journal of Actuarial Finance and Accounting, 4(01), 133-141.
Ixtiyorovich, Q. L. A., Shavkat o‘g‘li, I. R., & Tashmuratovich, E. U. B. (2023). XARAJATLAR HISOBIDA QO ‘LLANILADIGAN ATAMALAR MOHIYATI TAHLILI VA ULARNI TIZIMLASHTIRISH. MASTERS, 1(1), 127-131.
Эшмурадов, У. Т. (2022). СОТИШ ВА РЕАЛИЗАЦИЯ ТУШУНЧАСИ, УЛАРНИНГ МАЗМУНИ ВА ТАЛҚИНИ. Current Issues of Bio Economics and Digitalization in the Sustainable Development of Regions (Germany), 861-867.
Alikulov, A. I., & Abdushukurov, K. B. (2023). Improving the analysis of financial results in agroclusters. International Bulletin of Applied Science and Technology, 3(9), 310-316.
Alikulov, A., & Abduraxmonov, F. (2023). Qishloq xo‘jalik korxonalarida yakuniy moliyaviy natijalar hisobini takomillashtirish. Academic research in educational sciences, 4(SamTSAU Conference 1), 174-181.
Ismаtоvich, A. A. (2023). THEORETICAL BASIS OF ORGANIZING THE ACCOUNT OF COMMODITY MATERIAL ASSETS IN AGROCLUSTERS ON THE BASIS OF INTERNATIONAL STANDARDS. MASTERS, 1(1), 132-137.
Jo‘raeva, D. O., & Abdushukurov, X. B. (2023). UZUMCHILIK PLANTATSIYALARINI BARPO ETISH XARAJATLARI HISOBINI TASHKILIY-USLUBIY ASOSLARI. The Journal of Economics, Finance and Innovation, 690-699.
Alikulov, A. (2023). Organizational and methodological bases of acconting the costs of establishing vineyards.
Alikulov, A., & Razzoqo, A. (2023). PAXTA TOZALASH KORXONALARIDA ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARINI TAHLIL QILISH. Academic research in educational sciences, 4(SamTSAU Conference 1), 74-83.
Bаxоdirоvich, T. J., & Ismаtоvich, A. A. (2023). IMPROVING THE ACCOUNT OF FINANCIAL RESULTS ACCORDING TO INTERNATIONAL STANDARDS. MASTERS, 1(1), 138-143.
Rabbimovna, R. U., Baxtiyorovna, N. G., & Muxammadkulovna, Y. D. (2024). AGROKLASTERLARDA TOVAR-MODDIY QIYMATLIKLAR HISOBI VA AUDITINI TAKOMILKASHTIRISH. WORLD OF SCIENCE, 7(3), 140-146.
Azimjonovich, R. N., Maxmudovich, U. B., & Abdusamatovich, J. J. (2024). MAHALLABAY ISHLASH TIZIMI ORQALI XIZMATLAR SOHASINI RIVOJLANTRIRISH ASOSIDA ISHSIZLIKNI KAMAYTIRISH VA AHOLI DAROMADLARINI OSHIRISH. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(3), 207-213.
Azimjonovich, R. N., Abdusamatovich, J. J., & Maxmudovich, U. B. (2024). MAISHIY XIZMAT KO ‘RSATISH SOHALARIGA BERILGAN IMTIYOZLAR JOZIBADORLIGINI NAZARIY ASOSLASH. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(3), 214-221.
O‘G‘Li, A. J. F., Abdusamatovich, J. J., Maxmudovich, U. B., & Baxtiyorovna, N. G. (2024). KAMBAGʻALLIKNI BARTARAF ETISHDA “MAHALLABAY” ISHLASH TIZIMI SAMARADORLIGI TAHLILI. WORLD OF SCIENCE, 7(2), 114-125.
Ibodullayevich, O. R. F., & Turdibayevich, K. R. (2023). QISHLOQ XOʻJALIGIDA CHORVACHILIK MAHSULOTLARI ISHLAB CHIQARISH SAMARADORLIGINI OSHIRISH. MASTERS, 1(1), 119-126.
Khasanov, B. A., Eshboev, U. T., Hasanova, R. B., Mukumov, Z. A., Alikulov, A. I., & Djumanova, A. B. (2019). Calculation of the invested capital profitability in the financial condition analysis process. International Journal of Advanced Science and Technology, 28(14), 42-48.
