ИНСОНИЙЛИК ФЕНОМЕНИНИ ОНТОЛОГИК КОНТЕКСТДАГИ ТАЛҚИНИ ВА ТАВСИФИ (ИНСОНИЙЛИКНИ ШАКЛЛАНТИРИШ МУАММОСИНИ ДОЛЗАРБЛАШУВИ)

Authors

  • Samarov Rustamjon Sadriddinovich Doctor of Philosophy in Psychology (PhD). Doctor of Philosophical Science (DSc), professor

Keywords:

инсонийлик, маънавий интеллект, психик ҳолат, психик жараён, руҳият хотираси, руҳий тарбия, маънавиятли инсон, инқироз, Инсон концепцияси, атомар индивид, теологик ёндашув, инсоний сифатларни такомиллаштириш, маънавий манба, психологик таркиб, сифатлар назарияси, инсоний сифатларни такомиллаштириш, психокорекция, тиббий бўлмаган психотерапия.

Abstract

Инсон сиймосида инсонийлик сифатларини шакллантириш илмий мунозараларнинг азалий мавзуси ҳисобланиб, теологик, бадиий, фалсафий, психологик, социологик тадқиқотлар доирасида ўрганиб келинмоқда. Инсонийлик сифатлари динамик ҳисобланиб, динамийлик сифат характеристикасини белгилашда ифодаланади. Аммо, баъзида инсонийлик сифатларига статик тарзда муносабатда бўлиб, маданий экспанция жараёнида атомар индивидлар синфини шакллантиришга қаратилган ҳаракатларга ғов қўйиш ҳолатлари бекор кетаётганлиги кузатилади. Мақолада, инсоний сифатларни шакллантириш асосида жамият маънавий ҳаётини мазмундорлигини таъминлаш ҳақида фикр юритилади.

References

Аббасова К.Я. Когнитивная психология и философия: проблемы сосуществования // Вектор науки ТГУ. 2010. № 3. -С.9–11.

Андронов В.П. Психология духовности человека // Вестник МГУ. 2007, №2. – С.42-49.

Выготский Л. С. Избранные психологические исследования. – М.: Академия наук, 1956. – 519 с.

Деннет Д.С. Виды психики: На пути к пониманию сознания. - М.: Идея-Пресс, 2004. -184 с.

Зинченко В.П. Размышления о душе и её воспитании // Вопросы философии. 2002, № 2. - https://psychlib.ru/mgppu/Zro-001/Zro-001.htm#$p3

Келли Дж.А. Теория личности. Психология личностных конструктов. - Санкт-Петербург: Речь, 2000. - 249 с.

Мутаххари М. Человек и вера. Человек с точки зрения Корана. - М.: «Исток»; Серия «Знакомство с исламом», 2009. – 168 с.

Потемкина О. Ф., Потемкина Е. В. Психологический анализ рисунка и текста. - СПб.: Речь, 2006. -524 с.

Проблема субъекта в психологической науке / Отв. ред.: А.В. Брушлинский, М.И. Воловикова, В.Н.Дружинин. - Москва: «Академический Проект», 2000. - https://psihdocs.ru/rossijskaya-akademiya-nauk-v3.html

Садриддинов С., Садриддинов С. Шахс камолоти назариялари тизимида шарқона модел // Psixologiya va sotsiologiya ilmiy jurnali. 17 Dekabr / 2023 Yil / 1 – Son. –Б.46-50.

Самаров Р. Таълим тизимида дин психологияси (тизимли-функционал ёндашув) // Замонавий таълим. 2013, 8-сон. – Б. 25-31.

Самаров Р. Инсон камолотини таъминлашда адабиёт: структуравий-функционал жиҳат // Ўзбекистонда хорижий тиллар. Илмий – методик электрон журнал. №1 (15) / 2017. –Б.188-195. - https://journal.fledu.uz/ru/

Седанкина Т.Е. Психология духовного развития / Учебное пособие. – Казань: ИД «Меддок», 2020. – 140 с.

Тоҳир Малик “Одамийлик мулки” – “Ҳусну хулқ” (Ахлоқ китоби). – Т.: Sharq, 2018. – 936 б.

Фуко М. Герменевтика субъекта. - Санкт-Петербург: Наука, 2007. - 680 с.

Хоружий С.С. Очерки синергийной антропологии. - М.: Институт философии, теологии и истории св. Фомы, 2005. - 408 с.

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Руҳий тарбия – Покланиш китоби. – Т.: Hilol-Nashr, 2020. – 480 б.

Яхин Ф.Ф. Теоретические основы оказания религиозно ориентированной психологической помощи: Российский Исламский дискурс. Minbar. Islamic Studies. 2018;11(3). –С.667–678.

Bostrom N. Dignity and Enhancement/ Oxford Future of Humanity Institute. -https://nickbostrom.com/ethics/dignity-enhancement.pdf

King D. Rethinking claims of spiritual intelligence: A definition, model, and measure // Master’s Thesis, in preparation. Trent University, Peterborough, Ontario, Canada, 2007. –Рр.76.

Kourany J.A. Human Enhancement: Making the Debate More Productive. Erkenntnis, 79(S5), 2014. –Рр. 981-998.

Samarov R.S., Amirxo‘jayev Sh.Q., Sadriddinov S.R. Inson kamolotini ta’minlashda nazariy ta’limotlar: konseptual asoslarning takomillashuvini metodologik jihatlari // Scientific Bulletin of NamSU - Научный вестник НамГУ - NamDU ilmiy axborotnomasi. 2024-yil 1-son. –B.184-188.

Theological Reflection: Methods. By Elaine, Graham, Heather Walton, and Frances Ward // [Electronic resource]. -http://www.academia.edu/28819504/Theological_Reflection_Sources._By _Elaine_Graham_Heather_Walton_and_Frances_Ward

Downloads

Published

2024-03-17