O’RTA ASRLAR TARIXIY YODGORLIKLARIDA QO’LLANILGAN BEZAKLARNING TADRIJIY RIVOJLANISHI
Keywords:
Zarautsoy, Shaxta, geometrik naqshlar, Varaxsha, Afrosiyob, Bolaliktepa, Panjiket, “Qizil zal”,Abstract
Ushbu maqolada O’rta asrlar yodgorliklarida qo’llanilgan bezaklarning tadrijiy yani bosqichma - bosqich rivojlanib borishi O‘rta Osiyoda meʼmorchilik bilan tasviriy sanʼatning birgalikda rivojlanib kelganligini O‘rta Osiyo meʼmoriy bezaklarida asosan geometrik, o‘simliksimon, epigrafik (yaʼni naqshsimon yozuvli bezak), tirik mavjudotlar, zoomorf (hayvonlar) naqshlar, antromorf (odam), afsonaviy mavjudotsimon naqsh turlari mavjudligi yoritib berilgan.
References
Azimov I. O‘zbekiston naqshu nigorlari. T.: G‘.G‘ulom nomidagi Adabiyot va sanʼat nashriyoti. 1987 yil, 6-bet.
A.S.Uralov, A.G’.Haqqulov. O’zbekiston arxitektura yodgorliklaridagi koshin bezaklarni ta‘mirlash va qayta tiklash. Samarqand: 2021-yil, 6-bet.
A. Berdimurodov. Amir Temur maqbarasi. Toshkent: “Yangi asr avlodi”, 2010 y., 55-bet.
Bulatov S.S. O‘zbek xalq amaliy sanʼati. T.: Mehnat nashriyoti, 1991 yil, 162- bet.
Bulatov S.S. Ganchkorlik, naqqoshlik va yog‘och o‘ymakorligiga oid atamalar izohli tug‘ati. T.: Mehnat 1991- yil, 53-bet.
Bulatov.S, A.Muxtorov Ganchkorlik san’ati “Musiqa” nashriyoti Toshkent 2006. 28-bet.
Bulatov S.S. Milliy timsollar va ramzlar ensiklopediyasi. Toshkent, Taʼlim nashriyoti, 2018, 203-b.
Религиозные памятниқи Центр. Аз. САГА. ЮНЕСҚО. 2001.
Tasviriy sanʼatning yangi epsiklopedik lug‘ati:
O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi. T.: 2002, 4-tom, 237-bet.
G’afur G’ulom. Tafakkur jurnali. 1994, № 1. B. 53-54.
