INGLIZ VA O’ZBEK GASTRONOMIK DISKURSLARINING LINGVOKULTROLOGIK XUSUSIYATLARI
Keywords:
gastronomik diskurslar, lingvo-kultrologik xususiyatlar, Glyuttonik diskurs, leksik tizim, gastronimik diskurs aspekti, leksema, lingvokulturologik.Abstract
Ushbu maqolaning asosiy maqssadi ingliz va o’zbek tillaridagi materiallarda gastronimik diskurslarni qiyoslab tahlil qilgan holda, ularning lingvokulturologik xususiyatlarini ochib berish. Ushbu maqolada Dunyo tilshunosligining dolzarb muammolaridan biri tilning ma’lum bir sohalari va qatlamlarida uchraydigan diskurslarning lisoniy, madaniy, ijtimoiy, antropologik hamda lingvokultrologik xususiyatlarini o’rganishdan iborat. Shuningdek, adabiy janrlarda hamda ijtimoiy-maishiy sohalarda uchraydigan diskursning qo’llanish doirasini tadqiq qilish keng o’rganilayotgan dolzard muammolardan biridir. Gastronomik diskurs ma’lum bir xalq yoki xalqlar o’rtasidagi madaniyat, adabiyot, ijtimoiy hayoti va yashash tarzida muhim o’ri tutadi.
Ingliz va O’zbek tilshunosligini taqqoslashda gastronomik diskurs muammosi bilan bog’liq til faktlarini o’rganish masalasi tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Shu nuqtai nazardan olib qaralganda, bugungi kunda diskurs va uni o’rgansh ko’pchilik tilshunoslarning diqqatini tortmoqda. Shuning uchun diskurs bilan bog’liq bir qator izlanishlar olib borilgan bo’lib, ayni gastronomik diskurs sohasi yangi tatbiq etilayotgan sohalardandir.
Qadimdan ingliz madaniyatida taomlanish va uning tayyotlanishiga alohida, san’at sifatida qarab kelingan. Ayniqsa, XIX va XX asr qirollik oilasi dastrxoniga tayyorlanadigan taomlar ham an’anaiy-milliy, ham boshqa millatlar (fransuz, ispan) oshxonasi urflari bilan shakllantirilgan. Qirollik oilasi taomnomasi ayni qirolicha Viktoria davrida juda ham e’tiborga mol’e bo’lgan. Usbu davr yani XIX asrning birinchi yarim yillik davri diskurs rivojlanishida muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki nafaqat ingliz an’anasiga yo’g’rilgan taomlar, balkim fransuz hamda ispan gastronomiyasi va kulinariyasiga ham eshiklar ochilgan, ularninf taomnomalari iliqqina kutib olingan.
References
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «O‘zbekiston Respublikasining yanada
Rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi Farmoni // «Xalq so‘zi” Gazetasi. 2017 yil 8 fevral, 28(6722)- son.
Карасик В. И. О типаксе дискурса // Языковая личность: институциональный и персональный дискурс: сб. Науч. Ст. – Волгоград, 2000. – С. 5-20.
Ammer Christine. Dictionary of idioms. New York, Houghton Mifflin Harcourt, 2013, р. 325
Arutyunova, N. D. Diskurs // Lingvistik entsiklopedik lug'at matni. / N. D. Arutyunova. M.: Sovet Entsiklopediyasi, 1990. -a.-S. 136-137.
Aleksandrova O. V. Diskursdagi matn maydonining turlari Matn. / O. V. Aleksandrova, E. S. Kubryakova // Dunyo toifalari: makon va vaqt. Ilmiy konferentsiya materiallari / Ed. prof. E.S.
Sadikov, I. I., Yarmatov, B. K., Usmanov, T. M., & Sadikova, Z. O. (2022). Determination of the content of impurity elements in a sample of high purity India by the method of radiochemical neutron activation analysis. In Journal of Physics: Conference Series (Vol. 2155, No. 1, p. 012023). IOP Publishing.
Sadikov, I. I., Yarmatov, B. K., & Usmanov, T. M. (2022). Determination of the content of rare metals in spent anion-exchange resin SIM202 by methods of neutron-activation and mass-spectrometric analysis. In Journal of Physics: Conference Series (Vol. 2155, No. 1, p. 012024). IOP Publishing.
Kulabdullaev, G. A., Kim, A. A., Abdullaeva, G. A., Djuraeva, G. T., Sadikov, I. I., Yarmatov, B. K., ... & Mavlyanov, I. R. (2021). Studying the Accumulation of Gadolinium in Human Brain Glioma for Gadolinium-Neutron Capture Therapy. Bulletin of the Russian Academy of Sciences: Physics, 85, 1445-1450.
Садиков, И. И., Салимов, М. И., Ярматов, Б. Х., & Усманов, Т. М. (2020). ОПРЕДЕЛЕНИЕ ПРИМЕСЕЙ В ВОЛЬФРАМЕ И МОЛИБДЕНЕ МЕТОДОМ РНАА В ПРОИЗВОДСТВЕННЫХ ОТХОДАХ ГОРНО-МЕТАЛЛУРГИЧЕСКОГО КОМБИНАТА. Наука, техника и образование, (10 (74)), 11-19.
YARMATOV, B., KIM, A., DJURAEVA, G., KIST, A., & SADIKOV, I. (2014). Optimization of labeling conditions of pharmaceuticals by thermally activated tritium; Optimizatsiya uslovij mecheniya preparatov termicheski aktivirovannym tritiem. Uzbekiston Fizika Zhurnali, 16.
