ZAHARLI O’RGIMCHAKSIMONLAR
Keywords:
zaharlilik, zootoksinlar, chayon, polipeptidlar, neyrotoksin, qoraqurt, sistematik guruh, gialourinidaza, fosfodiesteraza, xolinesterazalar.Abstract
Zaharlilik xususiyati yovvoyi tabiatda juda keng tarqalgan bo’lib, hayvonot olamining barcha sistematik guruhlarida zaharli vakillari uchraydi, shu sababli zaharli hayvonlar - bugungi kunda biologlar, fiziologlar, biokimyogarlar, biofiziklar, farmakologlar va shifokorlarning diqqat markazida. Hayvon zaharlari zootoksinlar deyiladi. Hayvon toksinlaridan zaharlanish odamlar orasida ko’p uchraganligi tufayli, bunday holatlarning oldini olish va zaharlanishga qarshi davo choralarini ishlab chiqishni talab qiladi. Turli sistematik guruhlarga mansub hayvonlarning zaharlari kimyoviy tabiati va tirik organizmga fiziologik ta'siri mexanizmi jihatidan xilma-xil bo’lishi esa ularga qarshi birinchi tibbiy yordam va davo choralarini ishlab chiqishni talab qiladi.
References
Андреева Е.М. Пауки Таджикистана. - Душанбе: Доииш, 1976.
Биология., под редакцией академика РАМН, профессора В.Н. Ярыгина том 2 Москва 2018 г
O’zbekiston qizil kitobi., Toshkent – 1983, 1984, 1998, 2006, 2009 y
Фет В.Я. Проблемы охраны скорпионов в С'С'С Т . //Зоологич. журн., 1982, Т. 61, № 12.
Tibbiy biologiya va genetika., Xoliqov P.X., Qurbonov A.Q., Daminov A.O., Toshkent – 2023y
Tibbiy biologiya va genetika., Nishonboyev K.N va b.q., Toshkent – 2005 y.